Tussen Noord-Sleen en Klijndijk ligt langs het Oranjekanaal het wegdorp ’t Haantje. De eerste bewoners waren de veenarbeiders en kanaalgravers die in de tweede helft van de negentiende eeuw in de bu...

Het kanaaldorp 1e Exloërmond is bijna zeven kilometer lang en ligt tussen de veenkolonies Nieuw-Buinen en 2e Exloërmond. Het is een relatief jong dorp met een zeer verspreide bebouwing. De geschiede...

Het langgerekte kanaaldorp 2e Exloërmond ligt tussen Exloo en het Groningse Musselkanaal. Het dorp is omstreeks 1840 gesticht als veenkolonie. Vanaf de provinciegrens met Groningen werden kanalen geg...

Het buurschap 2e Valthermond ligt ten oosten van Valthermond. Het lintdorp heeft een zeer verspreide bebouwing, voornamelijk boerderijen, langs de gelijknamige weg. Parallel aan deze weg loopt de prov...

Het karakteristieke esdorp Aalden is ontstaan in de vroege middeleeuwen. De nederzetting werd gesticht op hoger gelegen zandgronden aan de rand van het beekdal van de Westerstroom. De eerste bewoners ...

De esdorpen Erm en Achterste Erm zijn ontstaan in de middeleeuwen. Erm is gesticht op zandgronden aan de rand van het beekdal van de Sleenerstroom. De bebouwing ligt grotendeels langs de wegen De Hoek...

Vlakbij Peize ligt het jonge dorp Altena. De geschiedenis van het plaatsje gaat terug tot in de negentiende eeuw. Omstreeks 1850 begon men op kleine schaal met de ontginning van het uitgestrekte hoogv...

...

...

Amen is een kleine esnederzetting ten zuidwesten van Rolde. Halverwege de tiende eeuw werd voor het eerst melding gemaakt van Amen, dat toen slechts twee erven telde.

Ten oosten van Amen stroomt h...

Het buurschap Amsterdamscheveld ligt ten zuiden van Erica aan weerszijden van het Dommerskanaal. De geschiedenis van het dorpje gaat terug tot in de tweede helft van de negentiende eeuw. Ten zuiden va...

Het esdorp Anderen is ontstaan in de vroege middeleeuwen bij een driesprong van wegen.

Anderen ligt in het Nationaal Park Drentsche Aa, op de westfank van de Hondsrug. Ten noorden van het dorp str...

Tussen de Hondsrug en het stroomdallandschap van de Drentsche Aa ligt het esdorp Anloo. De brink van Anloo, met de Magnuskerk en een aantal oude Saksische boerderijen, maakt deel uit van een beschermd...

Annen is een groot esdorp op de oostfank van de Hondsrug. Het ligt zuidoostelijk van Zuidlaren en ten noordoosten van Assen. Het dorp is ontstaan in de vroege middeleeuwen, men vermoedt tussen de zesd...

Annerveenschekanaal is een langgerekte kanaaldorp dat ontstond in de achttiende eeuw.

Na 1764 begon de Annerveensche Heerencompagnie, onder leiding van landmeter Lambartus Grevijlink, met de verve...

...

Het esdorp Ansen ontwikkelde zich in de middeleeuwen in de nabijheid van een grote havezate. In de twaalfde eeuw werd het Huis te Ansen gebouwd door een neef van de bisschop van Utrecht. In 1228 werd ...

In tegenstelling tot veel naburige plaatsen is Assen niet in de vroege middeleeuwen ontstaan, maar pas in de dertiende eeuw.

De nederzetting werd gevormd rondom het cisterciënzer klooster Maria i...

Tussen Garminge en Mantinge ligt het esdorp Balinge. Het is in de middeleeuwen gesticht als dochternederzetting van Westerbork. De eerste bewoners van Balinge vestigden zich op hoger gelegen zandgrond...

Balloërveld is een klein buurschap tussen Loon en Gasteren, langs de oude doorgaande weg tussen Assen en Veendam. Het telt slechts enkele woningen en ligt aan de rand van het gelijknamige bos- en hei...

Balloo is een klein, ringvormig esdorp met een dubbele driehoekige brink. Het ligt tussen Rolde en Loon en grenst aan de noordzijde aan de Balloër-es. Noordoostelijk van het dorp ligt het natuurgebie...

Parallel aan de provinciegrens tussen Drenthe en Groningen ligt de 5 kilometer lange veenkolonie Nieuwediep. Het dorp ontwikkelde zich vanaf de negentiende eeuw langs het kanaal Nieuwe Diep, dat rond ...

De eerste bewoners van het kanaaldorp Barger-Compascuum waren boeren uit het Duitse veengebied, die hier in 1866 een boekweitkolonie stichtten. De naam van het dorp duidt op gemeenschappelijke weidegr...

Barger-Oosterveld is aan het eind van de negentiende eeuw ontstaan ten oosten van Emmen. De eerste bewoners vestigden zich op zandgronden aan de rand van een uitgestrekt veengebied. De eerste huizen k...

Het wegdorp Barger-Oosterveen ligt ten zuiden van Klazienaveen. Het dorp is als veenkolonie ontstaan aan het eind van de negentiende eeuw. De bewoners vestigden zich hier op zandgronden van een uitlop...

Langs de doorgaande route van Meppel naar Groningen is in de middeleeuwen het esdorp Beilen ontstaan. Al in 1139 werd vermeld dat Beilen een eigen kerk had. De plaatsnaam werd in datzelfde document ge...

...

Het esdorp Benneveld is in de middeleeuwen gesticht als dochternederzetting van Zweeloo.

Het dorp ligt op hoger gelegen zandgronden aan de rand van het stroomdal van de Westerstroom. In 1276 komt ...

Berghuizen is een relatief jong dorp. Het ontwikkelde zich in de tweede helft van de negentiende eeuw, nadat omstreeks 1840 de afscheiding van de Nederlands Hervormde Kerk van Ruinerwold-Koekange een ...

Het wegdorp Ruinerwold is in de twaalfde eeuw op een zandrug ontstaan. Vermoedelijk is de nederzetting gesticht door monniken van het Benedictijner klooster in Ruinen. Vanaf de zandrug werd het veen i...

Gieten ligt op de oostfank van de Hondsrug en is ontstaan in de vroege middeleeuwen.

Het esdorp ontwikkelde zich langs de doorgaande weg tussen Coevorden en Groningen. Oorspronkelijk bestond Giete...

Het esdorp Borger is ontstaan in de vroege middeleeuwen. De nederzetting lag aan de oude doorgaande route tussen Coevorden en Groningen, op de oostfank van de Hondsrug.

Al in de dertiende eeuw wer...

Tussen Doldersum en de provinciegrens met Friesland ligt het buurschap Boschoord in het gelijknamige uitgestrekte bossencomplex.

Boschoord werd aan het begin van de negentiende eeuw als kolonie ge...

Het kanaaldorp Bovensmilde is als ontginningskolonie gesticht in het begin van de negentiende eeuw. Het is de vierde en meest noordelijke kolonie langs de Drentsche Hoofdvaart, na Hoogersmilde, Hijker...

...

Het esdorp Bronneger ontstond in de middeleeuwen als dochternederzetting van Drouwen, dat aan de overzijde ligt van de Oosteresch.

Bronneger kwam in 1381 voor het eerst voor in offciële documente...

...

Vlakbij Beilen ligt de kleine esnederzetting Brunsting. Het dorp is gesticht in de middeleeuwen, waarschijnlijk als satellietdorp van Hijken. De naam van het dorp duidt op bewoners met de naam Brunt o...

Onder Westerbork ligt de kleine esnederzetting Bruntinge. Het dorp is in de middeleeuwen ontstaan op hoger gelegen zandgronden aan de rand van een moerassig gebied. De eerste vermelding kwam voor in 1...

De geschiedenis van Buinen gaat terug tot in de middeleeuwen, toen het esdorp als een dochternederzetting vanuit Borger ontstond.

In een oorkonde uit 1141 wordt het dorp al aangeduid met de naam B...

Tussen Buinen en Nieuw-Buinen ligt de veenkolonie Buinerveen. Het dorp is halverwege de achttiende eeuw ontstaan, toen men vanuit Buinen begon met de vervening. Op een lange zandrug bij het riviertje ...

Zuidwestelijk van Eelde liggen de esdorpen Bunne en Winde. De bebouwing van de dorpen loopt langs de Peizerweg in elkaar over. Bunne en Winde worden van elkaar gescheiden door een bovenloop van het Ee...

De geschiedenis van de stad Coevorden gaat ver terug, tot in de vroege middeleeuwen.

De eerste bewoners vestigden zich op zandgronden nabij de plek waar de drie beken (het Loodiep, Drostendiep en ...

Op een zandrug langs een oude route tussen Coevorden en Groningen is in de vroege middeleeuwen het esdorp Dalen ontstaan. In de dertiende eeuw wordt Dalen voor het eerst vermeld als Danlon, in 1976 vi...

Het kanaaldorp Dalerpeel is aan het begin van de twintigste eeuw ontstaan zuidwestelijk van Dalen. Om de veengebieden ten westen van Coevorden te kunnen ontginnen werd het veenkanaal Dommerswijk gegra...

Dalerveen is ontstaan in de middeleeuwen, doordat bewoners uit Dalen en Wachtum zich vestigden op de hogere zandgronden aan de rand van het veen. Vanuit de nieuwe nederzetting werd het moerassige gebi...

Darp ligt tussen Havelte en Havelterberg aan de rand van een bosrijk gebied langs de provinciegrens met Overijssel. De eerste bewoners vestigden zich iets oostelijker van het huidige dorp, nabij de kr...

Het langgerekte wegdorp De Groeve ligt ten oosten van de monding van de Hunze in het Zuidlaardermeer. Het dorp heeft zich in de tweede helft van de negentiende eeuw ontwikkeld aan weerszijden van de H...

Aan de doorgaande weg tussen Schoonoord en Schoonloo ligt De Kiel. Het dorp is ontstaan in de loop van de negentiende eeuw uit een nederzetting van plaggenhutten. De eerste bewoners waren voornamelijk...

Het wegdorp De Punt ligt zuidoostelijk van Eelde aan de Groningerstraat en het daarnaastgelegen Noord-Willemskanaal. De Drentsche Aa stroomt ten oosten van het kanaal en vormt hier de provinciegrens. ...

Ten oosten van Meppel liggen de buurschappen Rogat en De Schiphorst. De bebouwing van Rogat concentreert zich bij een schutsluis op de zuidelijke oever van de Hoogeveensche Vaart. Het zuidelijke deel ...

Het esdorp De Wijk ontstond in de twaalfde eeuw op hoger gelegen zandgronden ten noorden van het Reestdal. Op kleine schaal vonden in dit gebied ontginningen plaats, waardoor meerdere kleine nederzett...

Ten noordoosten van Dalen ligt het kleine esdorp Den Hool. De oorsprong van het dorp ligt in de middeleeuwen, toen boeren zich vestigden op zandgronden aan de rand van het stroomdal van het Oude Diep....

Deurze is een esnederzetting die in 1259 voor het eerst werd vermeld als Durse. Uit archeologische vondsten in de omgeving is gebleken dat het gebied al in de ijzertijd bewoond moet zijn geweest. Deur...

Wie aan Diever denkt, denkt al gauw aan de openluchtspelen van het Shakespeare Theater Diever. Vanaf 1946 voert deze toneelvereniging ieder jaar een toneelstuk op van de zestiendeeeuwse Britse schrijv...

Langs de doorgaande weg tussen Diever en Dwingeloo ligt aan weerszijden van de Drentsche Hoofdvaart het dorp Dieverbrug. Het dorp behoorde een tijdlang tot twee gemeentes, de bebouwing op de westelijk...

Vlakbij Sleen ligt het kleine esdorp Diphoorn.

Het is ontstaan in de middeleeuwen als een dochternederzetting van Sleen. Door een bevolkingstoename in dat dorp werd de beschikbare landbouwgrond sc...

Aan de rand van het Nationaal Park DrentsFriese Wold ligt het esdorp Doldersum. Het dorp is al in de vroege middeleeuwen ontstaan.

In documenten uit 1297 komt de plaats voor als Dolre, ruim een ee...

In de middeleeuwen is noordwestelijk van Vries het esdorp Donderen ontstaan. In offciële documenten uit 1276 wordt Donderen al vermeld als Dunren. De betekenis van de plaatsnaam heeft niets met het w...

Het esdorp Drijber ontstond in de vroege middeleeuwen in het stroomdal van de beek Oude Diep. De eerste dateert uit 1217, toen heette Drijber nog Triburd. De naam duidt waarschijnlijk op een drietal h...

In de tweede helft van de negentiende eeuw ontstond aan de weg Drogteropslagen het gelijknamige, langgerekte wegdorp. Drochteropslagen ligt vlakbij de provinciegrens tussen Drenthe en Overijssel die h...

Tussen Borger en Gasselte ligt het esdorp Drouwen. Het dorp is ontstaan in de middeleeuwen, waarschijnlijk als dochternederzetting van Borger. In de veertiende eeuw schreef men de plaatsnaam als Druwe...

Het langgestrekte kanaaldorp Drouwenermond ligt tussen Gasselternijveenschemond en Nieuw-Buinen. Het dorp is ontstaan aan het begin van de negentiende eeuw, toen men voor de vervening van het gebied h...

Op een zandrug ten oosten van het riviertje Achterste Diep is aan het begin van de negentiende eeuw het wegdorp Drouwenerveen ontstaan. In het noorden loopt de bebouwing door tot aan Gasselte, in het ...

Het esdorp Dwingeloo is ontstaan in de vroege middeleeuwen. Centraal in het dorp ligt de zeer grote, veelhoekige brink, die grotendeels wordt omzoomd door bomen. Midden op de brink bevinden zich brand...

Het esdorp Echten is ontstaan in de middeleeuwen, westelijk van Hoogeveen. De bebouwingskern ontwikkelde zich nabij het begin van de oprijlaan van Huis te Echten. Deze voormalige havezate werd al in d...

Op een uitloper van de Hondsrug ligt het esdorp Eelde. Westelijk van het dorp stroomt het Eelderdiep door de Eelder- en Peizermaden, een laagveengebied met houtwallen, ruige graslanden, veel sloten en...

Eelderwolde is ontstaan in de middeleeuwen, op een kleine zandrug in het beekdal van het meanderende Eelderdiep. Het dorp ligt even ten noorden van Eelde-Paterswolde. In 1832 stonden in Eelderwolde sl...

Ten noordoosten van Dwingeloo ligt het esdorp Eemster aan de gelijknamige weg. Het dorp is ontstaan in de vroege middeleeuwen als agrarische nederzetting. Al aan het begin van de dertiende eeuw werd m...

Op een zandrug in het veengebied op de grens van Drenthe en Friesland ontstond in de middeleeuwen het esdorp Een. Het dorp heeft twee ruime brinken, waaronder een weilandbrink. Een ontwikkelde zich la...

Vlakbij het punt waar de provincies Drenthe, Groningen en Friesland elkaar raken, ligt Een-West. Het dorp is zo’n 100 jaar geleden ontstaan, toen men begon met de ontginning van het Eenerveld. De me...

Langs een oude route tussen Coevorden en Groningen ontwikkelde zich in de middeleeuwen het esdorp Ees. In documenten uit 1263 wordt voor het eerst melding gemaakt van de plaats, die toen nog Ese werd ...

Het ontginningsdorp Eestergroen is onstaan aan het einde van de negentiende eeuw, toen men begon met de ontginning van het Eeserveen. Het eerste huis werd gebouwd in 1882 en van daaruit werd de ontgin...

De geschiedenis van Eeserveen gaat terug tot de tweede helft van de negentiende eeuw.

Rond 1870 begon men met de ontginning van het Esserveen en het Westdorperveen. De veenarbeiders vestigden zich...

Het langgerekte esdorp Eext is ontstaan in de vroege middeleeuwen. In de tiende eeuw bestond het dorp al uit negentien boerderijen, in de zeventiende eeuw waren dit dertig. De naam is waarschijnlijk a...

Eexterveen is een langgerekt randveenontginningsdorp en ligt op een lage zandrug. Aan de westzijde van het dorp, parallel aan de Hondsrug, stroomt het riviertje de Hunze, oftewel de Oostermoersche Vaa...

Parallel aan de provinciegrens met Groningen, tussen Annerveenschekanaal en Bareveld, ligt de langgerekte veenkolonie Eexterveenschekanaal. Het kanaaldorp is ontstaan in de achttiende eeuw toen door d...

Eexterzandvoort is een jong dorp met verspreide bebouwing. Het ligt noordoostelijk van Gieten, tussen Eext en Eexterveen. De Hunze of Oostermoersche Vaart stroomt ten oosten van het dorp, ten westen l...

Een paar kilometer ten zuidoosten van Assen ligt het kleine esdorp Ekehaar. In de middeleeuwen telde Ekehaar twee boerenerven, maar uit archeologische vondsten is gebleken dat dit gebied al voor het b...

Eldersloo is een klein buurschap ten zuidwesten van Rolde. Het ligt aan de gelijknamige weg die de dorpen Ekehaar en Nijlande met elkaar verbindt. In 1302 werd voor het eerst melding gemaakt van Elder...

Het esgehucht Eleveld ligt ten zuiden van Assen, aan de gelijknamige weg tussen de dorpen Geelbroek en Deurze. De oorsprong van het buurschap gaat terug tot de vroege middeleeuwen. Net als de naburige...

Elim is van oorsprong een kanaaldorp en ligt ten zuidoosten van Hollandscheveld en Hoogeveen, vlakbij de provinciegrens met Overijssel. Het dorp is aan het einde van de achttiende eeuw als veenkolonie...

Westelijk van Borger is aan het begin van de negentiende eeuw de ontginningskolonie Ellertshaar ontstaan. Het buurschap ligt tegen de grens aan tussen de gemeentes BorgerOdoorn en Aa en Hunze. Deze gr...

Het esdorp Elp is ontstaan in de middeleeuwen, waarschijnlijk als dochternederzetting van Westerbork. Het dorp had vroeger meerdere brinken, waarvan die aan de noord- en westkant van het dorp de belan...

Op de oostfank van de Hondsrug, langs een doorgaande route tussen Groningen en Coevorden, is in de middeleeuwen de plaats Emmen ontstaan. Omstreeks het jaar 1139 werd in een bisschoppelijk document vo...

Het kanaaldorp Emmer-Compascuum is ontstaan als veenkolonie in de tweede helft van de negentiende eeuw. Omstreeks 1874 kwam het oostelijke veengebied van Emmen in handen van de maatschappij Het Emmer ...

Tussen Emmen en Emmer-Compascuum ligt de dubbele veenkolonie Emmer-Erfscheidenveen, in de volksmond ook Emmererf genoemd.

Het dorp is ontstaan rond 1900, nadat men de ontginning van het veengebied...

Het kanaaldorp Erica, ten zuiden van Emmen, is vlak na 1860 als boekweitkolonie gesticht op zandgronden in het veengebied onder Zuidbarge. De eerste bewoners waren boeren uit de omgeving van Slagharen...

De esdorpen Erm en Achterste Erm zijn ontstaan in de middeleeuwen. Erm is gesticht op zandgronden aan de rand van het beekdal van de Sleenerstroom. De bebouwing ligt grotendeels langs de wegen De Hoek...

...

...

Vlakbij 2e Exloërmond ligt het wegdorpje Exloërveen. De geschiedenis van dit dorp gaat terug tot in de zeventiende eeuw. Een langgerekte zandrug ten oosten van de Hondsrug en het Achterste Diep stre...

De geschiedenis van het esdorp Exloo begint in de middeleeuwen, toen het waarschijnlijk is gesticht als dochternederzetting van Odoorn.

In een oorkonde uit 1376 wordt Exloo aangeduid met de naam E...

Ten noordwesten van Hoogeveen ligt het dorp Fluitenberg. Men vermoedt dat de eerste bewoners van het dorp zich daar al in de late middeleeuwen hebben gevestigd. Toch was Fluitenberg tot ver in de nege...

Fort is een buurschap aan de gelijknamige weg nabij Zuidwolde. Het dorp is ontstaan in de loop van de negentiende eeuw, toen men begon met de ontginning van dit gebied.

Voor turfvaart en afwaterin...

Tussen Roden en Roderwolde ligt het buurschap Foxwolde. De geschiedenis van Foxwolde gaat terug tot in de middeleeuwen. In het veengebied boven Roden lag een langgerekte zandrug. Vanaf deze hoger gele...

De oorsprong van het koloniedorp Frederiksoord gaat terug tot de zeventiende eeuw. Omstreeks 1614 kocht jonkheer Van Westerbeek, commandeur van Steenwijk, het veengebied ten zuidwesten van Vledder. De...

De eerste offciële vermelding van Garminge dateert uit 1362, toen de naam nog als Gherminge of Gharminge werd geschreven. Garminge was een dochternederzetting van Westerbork. Waarschijnlijk was Germ ...

In de vroege middeleeuwen is het esdorp Gasselte ontstaan op het hoogste deel van de Hondsrug. Het was een dochternederzetting van het zuidelijker gelegen Borger. De eerste bebouwing van Gasselte conc...

Gasselternijveen is een langgerekt kanaaldorp ten noordoosten van Gasselte. In de late middeleeuwen vestigden de eerste landbouwers zich in dit gebied. Door de ontginning van het zuidwestelijk deel va...

Gasselternijveenschemond is een langgerekte veenkolonie tussen Gasselternijveen en het Groningse Stadskanaal. Het dorp is ontstaan in de eerste helft van de negentiende eeuw, toen meerdere kanalen haa...

In het hart van natuurgebied De Drentsche Aa ligt tussen Loon en Annen het esdorp Gasteren. Het is ontstaan in de vroege middeleeuwen en telde in de tiende eeuw al negen erven. Rond 1300 werd de naam ...

Het kleine buurschap Geelbroek ligt zuidelijk van Assen en ten zuidoosten van Eleveld. In 1444 werd het vermeld als Gelebroeck. Het woord broek duidt op een moerassig gebied en de kleur geel is, net a...

De geschiedenis van het esdorp Gees gaat terug tot in de middeleeuwen. De eerste bewoners vestigden zich op een hoge zandrug langs een oude weg richting Coevorden. Het dorp werd aan het begin van de d...

Geesbrug ligt ten westen van Zwinderen en is ontstaan in de tweede helft van de negentiende eeuw. De eerste bewoners vestigden zich in de buurt van een brug over de Verlengde Hoogeveensche Vaart. De n...

Noordelijk van Diever ligt het kanaaldorp Geeuwenbrug, gebouwd aan weerszijden van de Drentsche Hoofdvaart. In de middeleeuwen bevond zich hier in de beek Lake een voorde, een doorwaadbare plaats aan ...

Gieten ligt op de oostfank van de Hondsrug en is ontstaan in de vroege middeleeuwen.

Het esdorp ontwikkelde zich langs de doorgaande weg tussen Coevorden en Groningen. Oorspronkelijk bestond Giete...

Noordoostelijk van Gieten ligt Gieterveen, dat in de late middeleeuwen is ontstaan. De noordkant grenst aan het buurschap De Hilte, de zuidkant aan Bonnerveen. Ten zuiden van Gieterveen stroomt het ri...

Het esdorp Grolloo ligt aan de doorgaande weg tussen Rolde en Schoonloo en is ontstaan in de late middeleeuwen. In de twaalfde eeuw werd Grolloo al vermeld onder de naam Gruonlo, wat groen bos beteken...

Het esdorp Havelte ligt ten noorden van Meppel tussen Darp en Uffelte en is in de late middeleeuwen ontstaan. Vanuit het naburige Darp, dat rond 1200 nog Hesselte heette, vestigden boeren zich aan de ...

Havelterberg is een klein dorp ten westen van Darp aan de grens met Overijssel. De eerste bebouwing van Havelterberg kwam langs de noordzijde van de Ruiterweg. In de loop van de twintigste eeuw vormde...

Het esdorp Hijken is gesticht in de vroege middeleeuwen als dochternederzetting van Beilen. In 1370 kwam het dorpje in een document voor als Hyken. De naam kan duiden op een eikenbos, maar kan ook afg...

Het kanaaldorp Hijkersmilde ligt aan weerszijden van de Drentsche Hoofdvaart. De bebouwing strekt zich uit van de Spiersbrug tot aan de Veenhoopsbrug, wat het dorp bijna drieënhalve kilometer lang ma...

Het kanaaldorp Hollandscheveld, zuidoostelijk van Hoogeveen, ontstond in de zeventiende eeuw. Het hoogveengebied ten oosten en zuiden van Hoogeveen werd ontgonnen door de compagnie van een aantal kapi...

Het kanaaldorp Holsloot ligt in de buurt van Veenoord en is ontstaan in de tweede helft van de negentiende eeuw. Rond 1850 kreeg de N.V.

Drentsche Kanaal Maatschappij toestemming de Hoogeveensche ...

Langs de provinciale weg richting Bruntinge en Hoogeveen ligt het buurschap Holthe. De bebouwing is verspreid met een kleine concentratie van woningen en boerderijen aan de noord- en oostkant van de H...

Het kanaaldorp Hoogersmilde is ruim vier kilometer lang en het oudste ontginningsdorp langs de Drentsche Hoofdvaart. Onder leiding van de latere raadspensionaris Adriaan Pauw maakte de Compagnie van d...

Hoogeveen is van oorsprong een veenkoloniaal dorp. De geschiedenis van Hoogeveen gaat terug tot de zeventiende eeuw, toen de Drentse edelman Roelof van Echten delen van het veengebied van de marken va...

De geschiedenis van de esdorpen Hooghalen en Laaghalen gaat terug tot in de middeleeuwen. Op een zandrug langs de handelsroute tussen Meppel en Groningen werd Halen gesticht, een dochternederzetting v...

Bij een driesprong van wegen in de richting van Veenhuizen, Norg en Assen ligt het buurschap Huis ter Heide. Het is ontstaan in loop van de negentiende eeuw. Het ontwikkelde zich in de nabijheid van e...

Kerkenveld is ontstaan in de eerste helft van de negentiende eeuw. Omstreeks 1825 begon men met de ontginning van het Kerkenbovenveen, zoals deze streek oorspronkelijk heette.

Voor turfvaart en af...

Het kleine kanaaldorp Kibbelveen ligt tussen Noord-Sleen en Odoorn en is ontstaan in de eerste helft van de twintigste eeuw. De Commissaris der Koningin van Drenthe, J. Linthorst Homan, nam in de cris...

...

Het kanaaldorp Klazienaveen is omstreeks 1885 ontstaan als veenkolonie. De eerste bewoners vestigden zich op een zandopduiking langs het nieuw gegraven Van Echtenskanaal, dat de Verlengde Hoogeveensch...

Tussen 1853 en 1858 werd het Oranjekanaal gegraven, dat de Drentsche Hoofdvaart bij Hogersmilde en de Verlengde Hoogeveensche Vaart bij Klazienaveen later verbond. Aannemer van dit project was Jasper ...

Het langgerekte wegdorp Koekange is ontstaan in de middeleeuwen als een randveenontginningsdorp. De bebouwing van Koekange loopt door over de voormalige grens met de gemeente Ruinerwold. Daar heeft de...

Het kleine wegdorp Koekangerveld is een dochternederzetting van Koekange. Het dorp is ontstaan na ontginning van een uitgestrekt heidegebied. In de jaren ’30 van de twintigste eeuw werd het Koekange...

Tussen Nijeveen en de provinciegrens met Overijssel, ligt het langgerekte dorp Kolderveen. Het is ontstaan in de veertiende eeuw, toen vanuit Overijssel op kleine schaal begonnen werd met de ontginnin...

Kolderveense en Nijeveense Bovenboer zijn twee naast elkaar gelegen wegdorpen aan de doorgaande weg tussen Giethoorn en de rijksweg A32. De twee plaatsen zijn vernoemd naar de weg waaraan ze liggen. H...

In de vroege middeleeuwen is het esdorp Gasselte ontstaan op het hoogste deel van de Hondsrug. Het was een dochternederzetting van het zuidelijker gelegen Borger. De eerste bebouwing van Gasselte conc...

De geschiedenis van de esdorpen Hooghalen en Laaghalen gaat terug tot in de middeleeuwen. Op een zandrug langs de handelsroute tussen Meppel en Groningen werd Halen gesticht, een dochternederzetting v...

Ten westen van Smilde ligt het wegdorp Laaghalerveen. De eerste boerderijen werden hier gebouwd na de ontginning van het Laaghalerveen, dat aan weerszijden van de gemeentegrens tussen Beilen en Smilde...

Op een zandrug ten noorden van Norg kwam het esdorp Langelo tot ontwikkeling. De geschiedenis van het dorp gaat terug tot in de middeleeuwen. In 1225 kwam Langelo als Langele voor in een oorkonde. Het...

Leggeloo is een esdorp ten noorden van Dwingeloo. Het dorp is ontstaan in de vroege middeleeuwen. In bisschoppelijke documenten uit 1207 komt Leggeloo voor als Legghelo, enkele jaren later als Leglo. ...

Leutingewolde is een buurschap noordelijk van Roden. Het dorp heeft een verspreide bebouwing van boerderijen en woonhuizen, voornamelijk langs de cirkelvormige weg De Ring. Het dorpje ligt aan de Rode...

Het esdorp Lhee ligt zuidoostelijk van Dwingeloo, aan de rand van het Nationaal Park Dwingelderveld. Het dorp is ontstaan in de vroege middeleeuwen, misschien zelfs eerder.

Archeologen menen dat e...

Enkele kilometers ten noordoosten van Lhee ligt het esdorp Lheebroek. Het dorp is in de veertiende eeuw gesticht als dochternederzetting van Lhee. Het buurschap van vijf boerenerven kwam te liggen op ...

In de buurt van Roden ligt het esdorp Lieveren.

Het dorp ontstond in de middeleeuwen op een hoge zandrug in het stroomdal van het huidige Lieversche Diep. De eerste bewoners ontgonnen op kleine sc...

Tussen Beilen en Makkum ligt het kleine wegdorp Lieving aan weerszijden van de gelijknamige weg. De geschiedenis van Lieving gaat terug tot het eind van de middeleeuwen.

In 1543 kwam Lieving voor ...

Het esdorp Linde ligt tussen Zuidwolde en het Overijsselse Dedemsvaart en is ontstaan op een strook hoger gelegen zandgrond in de uitgestrekte moerasgebieden. Tijdens de ontginning van het veen ontsto...

Het esdorp Loon ligt ten oosten van Assen en is in de vroege middeleeuwen op een zandrug ontstaan. In offciële documenten uit 1160 schreef men reeds over de plaats Lon, een eeuw later over Loen. De n...

Het esgehucht Makkum ligt tegen Lieving aan. Het buurschap is ontstaan in de middeleeuwen. In een document uit 1362 komt Makkum voor met de namen Makinge en Machkijnge. De verspreide bebouwing ligt aa...

De geschiedenis van het esdorp Mantinge gaat terug tot in de Middeleeuwen. Het dorp werd op hoger gelegen zandgronden gesticht als dochternederzetting van Westerbork. In 1335 werd Mantinge voor het ee...

Ten zuiden van Rolde, langs de doorgaande weg in de richting van Grolloo en Schoonloo, ligt het langgerekte dorp Marwijksoord aan de gelijknamige weg. Aan de noordkant van dit wegdorp ligt het buursch...

Boven Roden en Peize ligt de uitgestrekte Polder Matsloot-Roderwolde. Dit grote weidecomplex is vernoemd naar de twee plaatsen waar het tussenin ligt, het buurschap Matsloot en het wegdorp Roderwolde....

Nabij de plek waar meerdere riviertjes in de Sethe of het Meppelerdiep stroomden, is op een zandopduiking in de middeleeuwen de stad Meppel ontstaan. In een bisschoppelijke oorkonde uit 1141 komt de p...

De geschiedenis van het esdorp Meppen gaat terug tot in de middeleeuwen, toen de eerste bewoners zich vestigden op de zandgronden van het Drents Plateau. Het dorp werd voor het eerst genoemd in een do...

...

Het esdorp Midlaren ligt tussen Zuidlaren en Noordlaren, aan het Zuidlaardermeer.

Langs de oever van het meer liggen drie recreatieparken met jachthavens. Zuidoostelijk van Midlaren loopt de oude ...

Aan het begin van de zeventiende eeuw ontstond langs de provinciegrens bij het Groningse Leek de handelsnederzetting Nietap. Een verschil in belastingstelsels tussen Groningen en Drenthe maakte het vo...

Nieuw-Amsterdam vormt een tweelingdorp met Veenoord. De plaats is kort na 1850 ontstaan, nadat de Drentsche Landontginning Maatschappij in deze streek veengronden had aangekocht. De maatschappij noemd...

Nieuw Annerveen is een langgerekt wegdorp tussen Annen en Annerveenschekanaal, en ligt langs de Hunzeweg die Spijkerboor en Eexterveen met elkaar verbindt. Ten westen van Nieuw Annerveen stroomt de Hu...

Onder Westerbork en Balinge ligt het jonge esdorp Nieuw-Balinge. Het dorp is in de negentiende eeuw ontstaan als ontginningskolonie. Om het hoogveengebied Mantingerveld te kunnen ontginnen, werd vanaf...

Nieuw-Buinen is een langgerekt kanaaldorp dat in de negentiende eeuw met de ontginning van het Buinerveen is ontstaan. In 1817 sloten de Oostermoersche veenmarkegenoten, waarvan Buinen deel uitmaakte,...

Tussen Barger-Oosterveld en Klazienaveen ligt Nieuw-Dordrecht. Het dorp is gesticht rond 1855 op zandgronden aan de rand van een uitgestrekt veengebied. Deze venen waren in bezit van de Drentsche Veen...

In het meest zuidelijk gelegen deel van de gemeente Hoogeveen ligt het jonge dorp Nieuw Moscou. Deze plaats bestaat voornamelijk uit lintbebouwing langs de straat Zuideropgaande en de straten die para...

Nieuw-Roden is een relatief jong dorp. Het ontstond eind negentiende eeuw, toen men startte met de ontginning van het Roonderveld. Er werden kanalen en wijken gegraven voor afwatering en turftransport...

In het uiterste zuidoosten van Drenthe, langs de grens met Duitsland, ligt het wegdorp Nieuw-Schoonebeek. Het is ontstaan als boekweitkolonie aan het begin van de negentiende eeuw. De eerste bewoners ...

Het kilometerslange kanaaldorp NieuwWeerdinge, noordoostelijk van Weerdinge, is ontstaan als een veenkolonie in de tweede helft van de negentiende eeuw. Om de Weerdingervenen te kunnen ontginnen, groe...

Het kleine wegdorp Nieuwe Krim is ontstaan aan het einde van de negentiende eeuw, nadat men op deze plaats de ontginning van het veen ter hand nam. Uit het veenkanaal Lutterhoofdwijk, dat Coevorden en...

Parallel aan de provinciegrens tussen Drenthe en Groningen ligt de 5 kilometer lange veenkolonie Nieuwediep. Het dorp ontwikkelde zich vanaf de negentiende eeuw langs het kanaal Nieuwe Diep, dat rond ...

Ten oosten van Hoogeveen aan de Verlengde Hoogeveensche Vaart en de Middenraai ligt het ontginningsdorp Nieuweroord. De plaats is vlak voor 1850 ontstaan. Een compagnie van enkele draagkrachtige Amste...

Het dorp Nieuwlande is in de tweede helft van de negentiende eeuw ontstaan, toen veenarbeiders zich vestigden nabij de kruising van de kanalen Oostopgaande en Dwarsgat. In de omgeving van Nieuwlande w...

Tussen Frederiksoord en de provinciegrens met Overijssel ligt het wegdorp Nijensleek. Het is ontstaan in de late middeleeuwen, toen boeren uit Vledder zich hier vestigden. Tot in de negentiende eeuw t...

Op een zandrug aan de rand van het veen ten noorden van Meppel is in de middeleeuwen het dorp Nijeveen ontstaan. In documenten uit 1310 komt de plaats voor als Hesselrevene, rond 1418 staat het genoem...

Kolderveense en Nijeveense Bovenboer zijn twee naast elkaar gelegen wegdorpen aan de doorgaande weg tussen Giethoorn en de rijksweg A32. De twee plaatsen zijn vernoemd naar de weg waaraan ze liggen. H...

Nijlande is een klein esdorp ten zuidwesten van Rolde, aan de doorgaande weg richting Eldersloo en Ekehaar. Men vermoedt dat de plaats in de late middeleeuwen is ontstaan als kampontginning, toen boer...

Onder de rook van Rolde, ten noorden van Marwijksoord, ligt het buurschap Nooitgedacht. Deze plaats is genoemd naar de boerderij die daar aan het eind van de negentiende eeuw werd gebouwd. Nooitgedach...

Tussen Zweeloo en Emmen ligt het langgerekte esdorp Noord-Sleen. Het is ontstaan in de vroege middeleeuwen als afsplitsing van Sleen. Het van oorsprong agrarische dorp heeft grote essen aan de noord-,...

Ten oosten van Hoogeveen, aan weerszijden van de Verlengde Hoogeveensche Vaart, ligt Noordscheschut. De oorsprong van dit kanaaldorp gaat terug tot het einde van de zeventiende eeuw. Men begon op klei...

Norg is ontstaan in de vroege middeleeuwen.

De eerste bewoners van het dit esdorp vestigden zich op hoger gelegen zandgronden in het moerassige stroomdalgebied tussen de beken Slokkert, Groote Die...

Op de oostfank van de Hondsrug is in de vroege middeleeuwen het esdorp Odoorn ontstaan. Het lag temidden van uitgestrekte veengebieden, langs een oude route van Coevorden naar Groningen. Rond het dorp...

Halverwege de negentiende eeuw ontstond het plan om een kanaal te graven tussen de Drentse Hoofdvaart bij Hoogersmilde en de Verlengde Hoogeveensche Vaart bij Klazienaveen. De opdracht werd gegund aan...

Aan de zuidkant van Diever ligt het buurschap Oldendiever. Samen met Kalteren, Wateren en natuurlijk Diever maakte het buurschap deel uit van de marke van Diever. De geschiedenis van Oldendiever gaat ...

Tussen Ruinerwold en Ruinen ligt het wegdorp Oosteinde. Het waren waarschijnlijk de monniken van het klooster van Ruinen die in deze streek begonnen met de ontginning van het veen. Zij deden dat vanaf...

Het esdorp Oosterhesselen is ontstaan in de vroege middeleeuwen. De eerste bewoners vestigden zich op zandgronden tussen de stroomdalen van de Westerstroom en de Marsstroom. De eerste vermelding van O...

Aan weerszijden van Schoonebeek liggen de buurschappen Oosterse Bos en Westerse Bos. In de middeleeuwen is op een zandopduiking in een uitgestrekt veengebied een lang bebouwingslint ontstaan van in to...

Aan weerszijden van het Oranjekanaal tussen Smilde en Hijken ligt het kanaaldorp Oranje.

In de tweede helft van de negentiende eeuw werden in deze streek een aantal boerderijen gebouwd. Het Oranje...

Het vier kilometer lange wegdorp Oranjedorp ligt tussen Emmen en Klazienaveen.

Het is ontstaan in de de tweede helft van de negentiende eeuw. In 1858 was de Drentsche Veen- en Middenkanaalmaatscha...

Het esdorp Orvelte is gesticht in de middeleeuwen, waarschijnlijk als dochternederzetting van Westerbork. Het dorp heeft zich ontwikkeld op hoger gelegen zandgronden langs de oude weg tussen Westerbor...

In het stroomdal van de Hunze of Oostermoersche Vaart, langs de doorgaande weg tussen Spijkerboor en Zuidlaarderveen, bevindt zich het uitgestrekte wegdorp Oud Annerveen. Het is een randveennederzetti...

Oude Willem is een buurschap ten noorden van Diever met zeer verspreide bebouwing.

Het plaatsje wordt omringd door de boswachterijen van Appelscha en Smilde en het bosgebied van landgoed Berkenheu...

Oudemolen is een klein esgehucht in het stroomdal van de Drentsche Aa die hier de naam Oudemolensche Diep heeft. De beek vormt de grens tussen de voormalige gemeentes Vries en Anloo, tegenwoordig de g...

Papenvoort is een klein buurschap aan de gelijknamige rijksweg tussen Rolde en Borger. Na de gedeeltelijke ontginning van het Rolderveld aan het eind van de negentiende eeuw vestigden de eerste bewone...

Paterwolde ontstond aan het eind van de middeleeuwen als agrarische nederzetting op hoger gelegen zandgronden, nadat begonnen werd met de ontginning van de noordelijke venen. Paterswolde komt in offci...

Ten oosten van Norg ligt het esdorp Peest, dat is ontstaan in de middeleeuwen. De naam van het dorp is afgeleid van een oud woord voor moeras of weide. De verspreide bebouwing van het dorp vinden we a...

De geschiedenis van het esdorp Peize gaat terug tot in de middeleeuwen. De eerste bewoners van het gebied vestigden zich op hoger gelegen zandgronden tussen de beken Eelderdiep en Peizerdiep. In een d...

Langs de doorgaande weg tussen Peize en Groningen ligt het wegdorp Peizermade. Het dorp is in de loop van de negentiende eeuw ontstaan op een hoge zandrug in een moerassig laagveengebied. De bewoners ...

Vlakbij Peize ligt het buurschap Peizerwold. Het wegdorp kwam in de loop van de negentiende eeuw tot ontwikkeling. De verspreide bebouwing van Peizerwold verrees aan weerszijden van de Groningerweg ri...

Het esdorp Pesse is ontstaan in de middeleeuwen langs een doorgaande route tussen Hoogeveen en Assen. In 1141 werd de plaats aangeduid met de naam Petthe, dat is afgeleid van het oude woord ‘peltha�...

...

Het esdorp Roden is in korte tijd uitgegroeid tot een van de grotere plaatsen van Drenthe.

De geschiedenis van het dorp gaat terug tot in de vroege middeleeuwen. De eerste bewoners van deze streek...

Tussen Roden en Steenbergen ligt het esdorp Roderesch. Het dorp is ontstaan in de loop van de negentiende eeuw. Op een deel van de Roder landbouwgronden, vlakbij de doorgaande route tussen Roden en No...

Boven Roden en Peize ligt de uitgestrekte Polder Matsloot-Roderwolde. Dit grote weidecomplex is vernoemd naar de twee plaatsen waar het tussenin ligt, het buurschap Matsloot en het wegdorp Roderwolde....

Ten oosten van Meppel liggen de buurschappen Rogat en De Schiphorst. De bebouwing van Rogat concentreert zich bij een schutsluis op de zuidelijke oever van de Hoogeveensche Vaart. Het zuidelijke deel ...

Op een zandrug evenwijdig aan de Hondsrug is in de vroege middeleeuwen het esdorp Rolde ontstaan. Het dorp ontwikkelde zich nabij de oude weg tussen Coevorden en Groningen, een route die later over Gi...

...

Het esdorp Ruinen is vroeg-middeleeuws en heeft nog een ruime rechthoekige brink. Op een verhoogde plek aan de Brink staat de hervormde kerk, die oorspronkelijk was gewijd aan de heilige Maria. De ges...

Het wegdorp Ruinerwold is in de twaalfde eeuw op een zandrug ontstaan. Vermoedelijk is de nederzetting gesticht door monniken van het Benedictijner klooster in Ruinen. Vanaf de zandrug werd het veen i...

Op hoger gelegen zandgronden tussen Roderwolde en het Leekstermeer ligt het buurschap Sandebuur. Het dorpje heeft slechts enkele boerderijen, die verspreid liggen langs twee gelijknamige kruisende str...

...

Het esdorp Schipborg is ontstaan in de vroege middeleeuwen langs de Borgweg tussen Anloo en Zuidlaren. Het dorp ligt op de overgang van het beekdal van het Schipborgsche Diep naar de hoger gelegen zan...

Schoonebeek ligt vlakbij de grens met Duitsland. Het dorp is in de middeleeuwen ontstaan op zandgronden temidden van een uitgestrekt veengebied. De naam verwijst naar een heldere beek, waarschijnlijk ...

Op het hoogste punt van de Rolderrug, een zandrug die parallel loopt aan de Hondsrug, ligt het esdorp Schoonloo. Het dorp is ontstaan in de vroege middeleeuwen op de kruising van de postroute Coevorde...

Schoonoord ontstond in de tweede helft van de negentiende eeuw op de kruising van het nieuw gegraven Oranjekanaal met de weg tussen Coevorden en Assen. Het kanaal moest de Drentsche Hoofdvaart bij Hoo...

De eerste bewoners van het esdorp Sleen vestigden zich op hoger gelegen zandgronden van de Rug van Sleen, een deel van de Drentse zandrug Rolderrug. Al in 1160 kwam Sleen als Sle voor in een offcieel ...

Het kanaaldorp Smilde ontstond rond 1770, toen men begon met de ontginning van de Smildervenen. In de zeventiende eeuw had men al de venen rond Hoogersmilde ontgonnen, maar aan het begin van de achtti...

Het esdorp Spier ligt bij Wijster, in de buurt van de A28 tussen Assen en Hoogeveen. Het dorp is in de middeleeuwen ontstaan op hoger gelegen zandgronden. Aan het begin van de dertiende eeuw werd het ...

Spijkerboor vormt de scheiding tussen OudAnnerveen en Nieuw-Annerveen. In tegenstelling tot deze langgerekte wegdorpen is Spijkerboor een komvormig dorp. Het ligt in het Hunzedal noordoostelijk van An...

Het esdorp Steenbergen ligt tussen Roden en Een. Het is gesticht in de middeleeuwen als dochternederzetting van Roden. In de zeventiende eeuw kreeg het dorp een zelfstandige status. Ten westen van het...

Het langgerekte wegdorp Steenwijksmoer is ontstaan in de zestiende eeuw, nadat de heren De Vos van Steenwijk begonnen met de ontginning van het veengebied bij Coevorden.

Aan de rand van het veen, ...

Het langgerekte kanaaldorp Stieltjeskanaal ligt aan weerskanten van de gelijknamige waterweg. In 1882 kreeg de N.V. Stieltjeskanaal Maatschappij toestemming een kanaal aan te leggen, dat Coevorden via...

Ten noorden van Hoogeveen is aan het eind van de achttiende eeuw Stuifzand ontstaan.

Aan de rand van de marke van Pesse, nabij de grote boerderijen Stuifzand en Zwartschaap, ontwikkelden zich klei...

Taarlo wordt wel beschouwd als één van de best bewaard gebleven esdorpen van Drenthe. Centraal in het dorp ligt de brink, omgeven door meerdere grote boerderijen.

Ten noorden en zuiden van Taarl...

...

Tussen Nieuw-Roden en Nietap ligt de verspreide bebouwing van het buurschap Terheijl. In de middeleeuwen was deze streek eigendom van het klooster van het Groningse Aduard. Terheijl is een verbasterin...

Ten noordoosten van Hoogeveen aan het Linthorst-Homankanaal ligt Tiendeveen. Het dorp is halverwege de negentiende eeuw als veenkolonie gesticht. Bewoning van dit gebied werd mogelijk door de ontginni...

Tynaarlo is als agrarische nederzetting ontstaan op hoger gelegen zandgronden. Samen met Taarlo wedijvert Tynaarlo om de status van oudste dorp van Drenthe. In 820 komt de naam Arlo voor in documenten...

...

Het esdorp Uffelte is ontstaan in de vroege middeleeuwen. Al in de tiende eeuw stonden er enkele boerderijen, maar het gebied kwam pas tot ontwikkeling na 1040. In dat jaar kreeg de bisschop van Utrec...

Het esdorp Valthe is ontstaan in de middeleeuwen, waarschijnlijk als een dochternederzetting van Odoorn. Aan het begin van de zeventiende eeuw telde het dorp ongeveer zestig inwoners. De oude dorpsker...

Noordoostelijk van Valthe ligt het langgerekte negentiende-eeuwse kanaaldorp Valthermond. Nadat Valthe het Convenant had ondertekend waarin het gebruik van de Drentse en Groningse kanalen was vastgele...

Veenhuizen geniet landelijke bekendheid als gevangenisdorp. Het koloniedorp is gesticht ten oosten van het oorspronkelijke veertiende-eeuwse gehucht Veenhuizen. Dat buurschap bestond slecht uit enkele...

Op verhoogde zandgrond in het veengebied westelijk van Zuidwolde is in de middeleeuwen het esdorp Veeningen ontstaan. Veeningen wordt voor het eerst genoemd in documenten uit 1368, het heet dan nog Ve...

Veenoord is ontstaan in de tweede helft van de negentiende eeuw, na de aanleg van de Verlengde Hoogeveensche vaart. De eerste huizen werden gebouwd aan de rand van het kanaal. Van daaruit werd het vee...

In de vroege middeleeuwen is het esdorp Vledder ontstaan op een zandrug in het stroomdal van de Vledder Aa. Het was een dochternederzetting van Diever, de naam betekent moerassig land. Lange tijd was ...

Vledderveen is ontstaan aan het eind van de achttiende eeuw, nadat vanuit Friesland een begin gemaakt was met de ontginning.

De eerste bewoners van het gebied waren jonge mensen die niet gehoorzaa...

Vredenheim is een jong buurschap aan de gelijknamige weg noordwestelijk van Grolloo, die gedeeltelijk door het bouw- en weilandcomplex Westerveld loopt. Archeologische vondsten uit de late Steentijd i...

In de vroege middeleeuwen is op hoger gelegen zandgronden het esdorp Vries ontstaan.

De naam van het dorp is waarschijnlijk afgeleid van een persoonsnaam. Oorspronkelijk had Vries drie brinken, wa...

Aan de rand van het stroomdal van het Drostendiep ligt het esdorp Wachtum. Men vermoedt dat het dorp in de middeleeuwen is ontstaan langs een oude weg tussen Coevorden en Groningen, op de plek waar ee...

Het esdorp Wapse ligt tussen Vledder en Diever en is ontstaan in de vroege middeleeuwen.

Aan de zuidkant van het dorp ligt de grote Binnenesch, waar boerderijen van in totaal vijf kluften in een k...

Wapserveen is een wegdorp van ruim zeven kilometer lang en ligt aan weerszijden van de doorgaande weg tussen Wittelte en de provinciegrens met Overijssel. Het is ontstaan in de veertiende eeuw, nadat ...

Aan de doorgaande weg van Zorgvlied richting Oude Willem en Diever ligt het buurschap Wateren aan de gelijknamige weg. Wateren is in de middeleeuwen ontstaan en maakte deel uit van de marke Diever, wa...

Ten noorden van Emmen ligt het esdorp Weerdinge, dat in de middeleeuwen is ontstaan op de oostfank van de Hondsrug. Het hoogteverschil tussen de zandgronden en het voormalige veen bij Weerdinge is gro...

Het kanaaldorp Weiteveen is ontstaan als veenkolonie in de tweede helft van de negentiende eeuw. Duitse kolonisten kwamen naar het Amsterdamsche Veld en het Schoonbeekerveld om een nieuw bestaan op te...

Op de overgang van het hoger gelegen Westdorperveld naar het lager gelegen stroomdal van het Voorste Diep ligt het esdorp Westdorp. Het is ontstaan in de vroege middeleeuwen als dochternederzetting va...

Het esdorp Westeinde ligt ten zuidwesten van Dwingeloo aan de gelijknamige weg. Ten westen van het dorp stromen de Oude Vaart en de Drentsche Hoofdvaart, aan de zuidkant ligt de Westeinderesch. Westei...

Het esdorp Westerbork ontstond in de vroege middeleeuwen op hoger gelegen zandgronden. In de dertiende eeuw had men het over het dorpje Burch of Borck als men Westerbork bedoelde. De naam betekent mog...

Aan weerszijden van Schoonebeek liggen de buurschappen Oosterse Bos en Westerse Bos. In de middeleeuwen is op een zandopduiking in een uitgestrekt veengebied een lang bebouwingslint ontstaan van in to...

De geschiedenis van het esdorp Westervelde gaat terug tot in de middeleeuwen. Het dorp is gesticht als dochternederzetting van Norg.

Boeren uit dat dorp vestigden zich aan de andere kant van de es...

Zuidlaren is in de vroege middeleeuwen ontstaan op de oostfank van de Hondsrug.

Oorspronkelijk had het dorp zo’n tien brinken, die allemaal een eigen kern met boerderijen hadden. De reden hiervo...

Op hoger gelegen zandgronden boven Aalden en Zweeloo is in de middeleeuwen het esdorp Wezup ontstaan. In de dertiende eeuw werd het dorp voor het eerst als Wesepe genoemd.

De naam duidt op de aanw...

De bebouwing van het kanaaldorp Wezuperbrug ligt aan weerszijden van het Oranjekanaal. De Drentsche Veen- en Middenkanaal Maatschappij begon rond 1852 met de aanleg van dit kanaal. Daardoor kwam later...

De geschiedenis van Wijster gaat terug tot in de middeleeuwen. Het esdorp ligt op een langgerekte zandrug en is gesticht als dochternederzetting van Beilen. In 1206 kwam Wijster als Wisnare voor in ee...

Ten westen van Vledder ligt de ontginningskolonie Wilhelminaoord. Net als Frederiksoord is ook dit dorp in de negentiende eeuw gesticht als landbouwkolonie van de Maatschappij van Weldadigheid. Deze M...

Zuidwestelijk van Eelde liggen de esdorpen Bunne en Winde. De bebouwing van de dorpen loopt langs de Peizerweg in elkaar over. Bunne en Winde worden van elkaar gescheiden door een bovenloop van het Ee...

Wittelte is een klein esdorp ten zuiden van Diever en is ontstaan in de vroege middeleeuwen. Net als Uffelte beschouwt ook Wittelte 1040 als oprichtingsjaar. In dat jaar komt het dorp als Withelte voo...

...

Witteveen is het jongste ontginningsdorp van Drenthe. Het initiatief om de uitgestrekte woeste gronden ten zuidoosten van Westerbork te ontginnen kwam van de N.V. Ontginningsmaatschappij Het Lantschap...

Tussen Groningen Airport Eelde en Vries ligt het esdorp Yde. In het verlengde van de Norgerweg grenst het aan De Punt. Yde is ontstaan in de vroege middeleeuwen. De nederzetting ontwikkelde zich op ho...

Langs de provinciegrens met Groningen, boven Valthermond, ligt het buurschap Zandberg. De bebouwing loopt door in de Groninger gemeentes Vlagtwedde en Stadskanaal.

Zandberg en het naburige Jipsing...

Het kleine dorp Zandpol, ten noordwesten van Schoonebeek, is ontstaan aan het eind van de negentiende eeuw. De eerste bewoners vestigden zich hier na de aanleg van het Stieltjeskanaal, dat Coevorden v...

Tussen Tynaarlo en Oudemolen ligt het esdorpje Zeegse, met een grote driehoekige brink tussen de Hoofdweg en Schipborgerweg.

Noordelijk en zuidelijk van het dorp liggen de kleine Noorderesch en de...

...

...

...

De geschiedenis van het koloniedorp Zorgvlied gaat terug tot het begin van de negentiende eeuw. In 1818 werd de Maatschappij van Weldadigheid eigenaar van het landgoed Groot en Klein Wateren, waartoe ...

De esdorpen Noordbarge en Zuidbarge zijn ontstaan in de late middeleeuwen ten zuiden van Emmen. Ze werden van elkaar gescheiden door de uitgestrekte Zuidbargeresch. Samen vormden zij de marke van Barg...

Vlakbij de provinciegrens met Groningen ligt het ontginningsdorp Zuidlaarderveen, op een zandrug oostelijk van de rivier de Hunze. Zuidlaarderveen is het meest noordelijke lintdorp in een bijna aaneen...

Zuidlaren is in de vroege middeleeuwen ontstaan op de oostfank van de Hondsrug.

Oorspronkelijk had het dorp zo’n tien brinken, die allemaal een eigen kern met boerderijen hadden. De reden hiervo...

Aan weerszijden van het Oranjekanaal en de Tilbrugstraat ligt tussen Westerbork en Elp het buurschap Zuidveld. De nederzetting ontstond aan het eind van de negentiende eeuw, toen nabij het Elper Zuide...

Op hoger gelegen zandgronden ten zuiden van Norg, langs de doorgaande weg richting Assen, ligt het esdorp Zuidvelde. Het is in de middeleeuwen gesticht als dochternederzetting van Norg. In een veertie...

Op hoge zandgronden temidden van uitgestrekte veengebieden is in de middeleeuwen het esdorp Zuidwolde ontstaan. In documenten uit 1275 wordt Zuidwolde voor het eerst genoemd als Suthwalda. Het dorp on...

Tussen Klazienaveen en de grens met Duitsland ligt het kanaaldorp Zwartemeer. Het dorp is ontstaan in de tweede helft van de negentiende eeuw. De eerste bewoners waren voornamelijk Duitse katholieke b...

De geschiedenis van het esdorp Zweeloo gaat terug tot in de vroege middeleeuwen. In de tiende eeuw had Zweeloo al enkele boerderijen en men vermoedt dat het dorp toen ook de eerste houten kerk kreeg. ...

Langs de weg van Westerbork naar Assen is in de middeleeuwen het esdorp Zwiggelte ontstaan. Het dorp is gesticht op hoger gelegen zandgronden aan de rand van het beekdal van de Westerborkerstroom. Men...

Het esdorp Zwinderen ontstond in de middeleeuwen op zandgronden aan de rand van het stroomdal van het Loodiep. De eerste vermelding van Zwinderen dateert uit 1217, toen het dorp Suinre werd genoemd. D...